تأثیر تنش خشکی و مقادیر مختلف کود گوگرد بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه و تنظیم کننده های اسمزی در گیاه دارویی سیاه دانه (nigella sativa l.)

به منظور بررسی اثرهای تنش خشکی و مقادیر مختلف کود گوگرد بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی سیاه دانه (nigella sativa l.) آزمایشی به صورت کرت های یک بار خرده شده و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1388 در شهرستان قائن اجرا گردید. تیمارهای خشکی به صورت آبیاری پس از 50، 100 و 150 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس a به عنوان عامل اصلی و چهار سطح کود گوگرد شامل 0، 75، 150 و 225 کیلوگرم در هکتار از منبع گوگرد بنَتونیت دار به عنوان عامل فرعی بودند. نتایج تجزیه آماری داده ها نشان داد که تنش خشکی تأثیر معنی داری بر عملکرد دانه گیاه دارویی سیاه دانه دارد. به طوری که عملکرد دانه در تیمار150 میلی متر در مقایسه با تیمار 50 میلی متر تبخیر از سطح تشتک 8/22% کاسته شد. تنش خشکی بجز وزن هزاردانه، تأثیر معنی داری بر کلیه اجزای عملکرد دانه شامل بیوماس، تعداد کپسول در بوته و تعداد دانه در کپسول داشته و سبب کاهش آنها گردید. به نحوی که بیشترین مقدار کاهش در بالاترین سطح تنش مربوط به تعداد دانه در کپسول به میزان 64/31% بود. به طوری که تحت تنش خشکی میزان دو تنظیم کننده اسمزی کربوهیدرات و پرولین افزایش و از درصد اسانس و عملکرد اسانس دانه گیاه سیاه دانه کاسته شد. کاربرد کود گوگرد سبب افزایش عملکرد دانه شد و مصرف 225 کیلوگرم در هکتار کود گوگرد عملکرد دانه را 2/7% افزایش داد. بنابراین تأثیر معنی دار و مثبت کود گوگرد بر کلیه اجزای عملکرد دانه، تنظیم کننده های اسمزی و عملکرد اسانس به ویژه تا سطح 150 کیلوگرم گوگرد در هکتار مشاهده شد.